İdare yada KİK tarafından İhalenin iptal Edilmesi Durumunda, Firmalar Yaptıkları Hangi Giderleri Geri Alabilirler?

İhalelere teklif veren firmalar, ihalelere girebilmek ve sözleşme imzalayabilmek için çeşitli masraflar yapmak durumunda kalırlar ayrıca İhale Kararı Vergisi, Sözleşme Kararı Vergisi, KİK payı gibi birçok resmi gideri ödemek zorundadırlar. Peki idare yada KİK tarafından ihaleye giren firmanın kusuru olmaksızın ihalenin sözleşme aşamasında iptal edilmesi durumunda, firmalar bu yaptıkları masrafların hangilerini geri alabilirler?

Analizimizde bu sorunun cevabını arayacağız..

29 Eylül 2016 tarih ve 29842 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanan "Damga Vergisi Kanunu Genel Tebliği" nin "Nüshalarda Damga Vergisi Uygulaması" başlıklı 7. maddesinde 

(1) 6728 sayılı Kanunun 28/b maddesiyle 488 sayılı Kanuna ekli (1) sayılı tablonun “II.Kararlar ve mazbatalar” başlıklı bölümünün (2) numaralı fıkrasına “(4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamındaki kurum ve kuruluşlara şikayet veya Kamu İhale Kurumuna itirazen şikayet ya da yargı kararı üzerine ihalenin iptal edilmesi halinde, bu ihale kararının hükmünden yararlanılmayan kısmına isabet eden damga vergisi ret ve iade olunur. Sözleşmenin düzenlenmiş olması durumunda sözleşmeye ilişkin damga vergisi ret ve iade edilmez.)” şeklinde parantez içi hüküm eklenmiş olup, düzenleme sonrası söz konusu fıkra aşağıdaki gibidir.

“İhale Kanunlarına tabi olan veya olmayan resmi daire ve kamu tüzel kişiliğini haiz kurumların her türlü ihale kararları (4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamındaki kurum ve kuruluşlara şikayet veya Kamu İhale Kurumuna itirazen şikayet ya da yargı kararı üzerine ihalenin iptal edilmesi halinde, bu ihale kararının hükmünden yararlanılmayan kısmına isabet eden damga vergisi ret ve iade olunur. Sözleşmenin düzenlenmiş olması durumunda sözleşmeye ilişkin damga vergisi ret ve iade edilmez.)”

.....

(4) Söz konusu fıkradaki düzenleme sonrasında, Kamu İhale Kanunu kapsamındaki ihale makamı olan kurum ve kuruluşlara şikayet veya Kamu İhale Kurumuna itirazen şikayet ya da yargı kararı üzerine ihalenin iptal edilmesi nedeniyle hükmünden kısmen veya tamamen yararlanılmayan ihale kararına ait damga vergisi ret ve iade edilecektir. Bu çerçevede;

a) 488 sayılı Kanunun 22 nci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında, sürekli damga vergisi mükellefiyeti bulunan mükelleflerce mükellefiyetlerinin bulunduğu vergi dairelerine,

b) 488 sayılı Kanunun 22 nci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sürekli damga vergisi mükellefiyeti bulunmayan gelir veya kurumlar vergisi mükelleflerince, gelir veya kurumlar vergisi yönünden bağlı oldukları vergi dairelerine,

c) Ödemenin vergi daireleri dışındaki muhasebe birimlerine yapılmış olması durumunda, yukarıda belirtilen ilgili vergi dairesine,

başvurulması durumunda iade işlemi gerçekleştirilecektir.

(5) Başvuru sırasında, damga vergisinin ödendiğine dair makbuz/vergi dairesi alındısı, ihalenin iptal edildiğine ilişkin tevsik edici belge ile ihale makamından ihalenin ne kadarının gerçekleştiğine ilişkin alınacak yazının ibrazı şarttır.

(6) Diğer taraftan, söz konusu ihale konusu işlerde sözleşme düzenlenmiş olması durumunda, sözleşmeye konu işin iptali halinde dahi sözleşmeye ait damga vergisinin iade edilmeyeceği hususuna açıklık getirilmiştir." hükümleri bulunmaktadır.

Yukarıdaki hükümlerden de anlaşılacağı üzere Kamu İhale Kurumuna itirazen şikayet ya da yargı kararı üzerine ihalenin iptal edilmesi halinde ihale kararı damga vergisini iade alınması (karar pulu) mümkün olup sözleşme damga vergisi, KİK payı gibi bedelleri ise geri alınamaz.

İhale kararı damga vergisinin geri alınabilmesi için yukarıdaki genel tebliğin 5. maddesindeki belgeler ile vergi dairesine başvurulması gerekmektedir.

4735 sayılı Mamu ihaleleri sözleşme kanunun "Sözleşme kapsamında yaptırılabilecek ilave işler, iş eksilişi ve işin tasfiyesi " başlıklı 24. maddesinde "Sözleşme bedelinin % 80'inden daha düşük bedelle tamamlanacağı anlaşılan işlerde, yüklenici işi bitirmek zorundadır. Bu durumda yükleniciye, yapmış olduğu gerçek giderleri ve yüklenici kârına karşılık olarak, sözleşme bedelinin % 80'i ile sözleşme fiyatlarıyla yaptığı işin tutarı arasındaki bedel farkının % 5'i geçici kabul tarihindeki fiyatlar üzerinden ödenir." hükmü bulunmaktadır.

Yukarıdaki hükme göre idareden yapılan iş ile sözleşmenin %80 i arasındaki farkın %5inin ödenmesi talep edilebilir.

Ayrıca sözleşmenin idare tarafından yüklenici kusuru olmadan fesh edilmesi durumunda, ihale için yapılmış olan tüm giderleri (KİK payı, damga vergisi, teminat mektubu için yatırılan ücretler, bunun gibi işin yapımı sırasında harcadığınız ve ispatlayabileceğiniz tüm giderler) mahkeme yoluyla geri alınabilir. 

 

Bu hususla ilgi 12.6.2017 tarih ve 2017/2508 Karar Nolu Yargıtay KİK tarafından iptal edilen bir ihale için yüklenici firmaye idare tarafından sebebsiz zenginleşme hükümlerine göre ödeme yapması yönünde karar vermiştir.

 Kaynak:http://www.kikuyusmazlikkararlari.com/?Page=news&id=48&first=0&end=20